Hang động Trường Lâm – hoang sơ, kỳ vĩ

(THO) - Có thể là một trong những hang động đẹp vào bậc nhất tỉnh Thanh, nhưng động Trường Lâm (Tĩnh Gia) vẫn còn dáng vẻ hoang sơ, thiên tạo nhiều hơn vì chưa có sự tác động của bàn tay con người. Đây là một quần thể hang động rộng lớn, với mười động lớn nhỏ, mỗi hang động chứa đựng bên trong là cảnh sắc cõi tiên hiện hữu nơi trần thế - những điều kỳ thú mà thiên nhiên ban tặng, và ở đó thiên nhiên rất đỗi gần gũi trong cuộc sống con người. Nghe nói nhiều về động Trường Lâm (Tĩnh Gia), nhưng mãi đến cuối tháng 6 vừa rồi, chúng tôi mới có dịp được “chiêm ngưỡng” quần thể hang động này. Đi với chúng tôi hôm đó có các anh Văn Trà, cán bộ phòng văn hóa huyện Tĩnh Gia; anh Vương, anh Tài, ủy ban xã Trường Lâm và anh Thành là “thổ dân” địa phương. Nếu tính từ thành phố Thanh Hóa thì chúng ta đi dọc theo Quốc lộ 1A về hướng nam hơn 50km, sau đó rẽ tay phải không đầy 1km nữa là đến địa phận 2 xã Mai Lâm và Trường Lâm (Tĩnh Gia) – nơi có quần thể hang động Trường Lâm kỳ thú. Nghe các anh ở ủy ban xã Trường Lâm nói, từ đây vào đến chân động phải vượt qua 5km đường đồi núi dốc, gập ghềnh. Để có thể thăm thú hết các động ở đây cũng phải mất 2 ngày 1 đêm. Vì thế, chúng tôi sẽ phải xuất phát từ rất sớm và mang theo đầy đủ những đồ dùng cần thiết như: đèn măng-xông, đèn pin, lương thực, nước uống... mới có thể “cầm cự” trong suốt cuộc hành trình. Từ UBND xã Trường Lâm, đi qua cái đập nước đầu tiên, đoàn xe máy chúng tôi lần lượt nối đuôi nhau vòng lên những con dốc quanh sườn núi. Xe đi luôn ở số 1 mới có thể bám và vượt qua được con đường dốc, gồ ghề, đất đá ngổn ngang. Giữa nắng trời tháng 6, ai nấy mồ hôi thấm đẫm lưng áo, cả đoàn giống như những vận động viên trình diễn xiếc mô tô bay trên sân khấu. Anh Thành dẫn đầu đoàn nói với lại phía sau: - Qua được con dốc này, chúng ta sẽ đến được chân động. Nếu xe dừng lại đây thì chỉ còn nước đi bộ hơn 1 cây số nữa kia! - Thôi, đi tiếp! đi tiếp! Cả đoàn đồng thanh. Do độ cao và chiều dài của con dốc, nên hễ đi được một chặng là máy lại ì ra, cảm tưởng như các bộ phận của xe đang kêu lên sòng sọc. Với kinh nghiệm gần chục năm dẫn đường của anh Thành thì chúng tôi thực sự yên tâm. 30 phút sau, chúng tôi đã leo lên đến đỉnh đồi, cả đoàn nghỉ chân mươi phút ở cái lán dựng tạm của người dân địa phương, uống vài hớp nước, hít lấy khí trời và hướng tầm mắt ra xung quanh bạt ngàn là màu xanh của keo – một loài cây trồng phù hợp với địa hình đồi núi dốc, cảm giác mệt nhọc đã xua tan lúc nào. Đến đây, chúng tôi đi bộ vài chục bước chân thì tới động Cô Tiên. - Các hang động ở đây có từ bao giờ hả anh? Vừa đi, tôi vừa tranh thủ hỏi anh Thành. Anh trả lời: - Theo anh được biết thì động Trường Lâm hình thành từ xa xưa, nhưng mãi đến đầu những năm 1990 mới được phát hiện. Động Cô Tiên nằm trong quần thể hang động Trường Lâm được phát hiện lần đầu trong khi người dân ở đây đi đốn củi, chẳng may họ đánh rơi con dao xuống một lùm cây, bới ra tìm thì phát hiện có một cửa hang, đi sâu vào bên trong càng thấy phong cảnh thiên nhiên kỳ thú, đẹp tựa cõi tiên. Từ đó, nhân dân trong vùng và cả những nơi khác biết đến, thường xuyên lui tới tham quan, chiêm ngưỡng. Đặt chân đến động Cô Tiên, ngay bên trái cửa hang, người ta đặt ở đó bức tượng Phật bà quan âm thể hiện cho đấng cứu nhân độ thế. Anh Thành nói vui: “Trước hết nhà báo phải thành tâm cầu khấn mấy lời trước khi vào bên trong động”. Nói rồi anh Thành và tất cả mọi người trong đoàn đứng nghiêm chỉnh chắp tay, miệng lẩm nhẩm. Anh Thành thắp sáng chiếc đèn măng - xông, đi trước dẫn đường, vừa bước xuống cửa hang, một làn không khí mát rượi tỏa ra phân định rõ ranh giới giữa chốn trần và cõi tiên. Đi sâu vào bên trong độ 10m là hình ảnh những con rồng chầu quanh một bàn thờ mang đầy sự tích nhà Phật hiện ra với những nhà sư khoác áo cà sa đang cúi đầu, chắp tay cung kính. Rời cõi Phật, đến với cõi Tiên là hình ảnh voi chầu trên vách đá, hổ phục dưới chân động. Bên trên là một con cá khổng lồ đang vẫy vùng giữa biển khơi mà người dân miền duyên hải quen gọi là cá ngư ông, bên dưới là dòng suối bạc lấp lánh bởi nhũ đá ngũ sắc. Nhìn sang bên trái có chiếc ngai vàng, bên cạnh là kho tàng cổ tích. Mải ngước nhìn cảnh quan phía trên động, nghe có tiếng lạo xạo dưới chân, tôi nhìn xuống có rất nhiều những viên hình tròn bằng đầu ngón tay út. Tôi cầm trên tay mấy viên rồi hỏi anh Thành: - Những viên tròn tròn như thế này em chưa hề thấy bao giờ? Anh Thành cầm chiếc đèn măng-xông sát lại phía tôi, giải thích: - À! Người dân đồn rằng đó là thuốc tiên! Nói rồi anh cầm một viên đưa lên miệng cắn vỡ đôi, bên trong có lớp nhân để chứng minh đó giống như viên thuốc thật. Càng vào sâu bên trong, những viên thuốc tiên to dần, viên to nhất bằng đầu ngón tay cái, rải rác dưới chân động. Chúng tôi đi tiếp vào trong cung vàng có dòng suối vàng chảy quanh, giữa dòng nổi lên vị thần kim quy mà tượng trưng là một con rùa bằng đá đang ngẩng cao đầu. Ngước mắt nhìn lên lại thấy có hai cột đá rũ xuống, dùng tay gõ vào hai cột đá liền phát ra tiếng coong... coong trong trẻo, vang dội, đó là chiếc “trống thần” của nhà Trời. Qua một ngách hang, cúi đầu nhìn xuống ngang tầm mắt là vô số những nhũ đá trắng muốt tựa như hình bầu vú người mẹ căng tròn, nhỏ những giọt nước tí tách giống như những giọt sữa ngọt ngào không bao giờ vơi cạn. Vào đến cuối động, không gian thu hẹp dần, nhưng chưa hết những điều huyền bí, mê hoặc. Qua một đoạn phải cúi thấp người sát đất để đi mới vào được bên trong điện ngọc với những phím đàn của các nàng tiên và hồ tiên với những trái đào tiên nổi lên giữa lòng hồ. Rời động Cô Tiên, trượt sang phía chân dốc bên kia vài trăm mét nữa sẽ đến động Ngọc Hoàng. Giọng anh Thành sang sảng: Đây là hang động rộng nhất và có nhiều cảnh đẹp kỳ vĩ bên trong. Bước vào cửa động có hình ảnh của ngũ vị sơn thần, tức 5 thần hổ cai quản, biểu tượng cho sự uy nghiêm, linh thiêng nơi cửa Phật. Tiến vào bên trong, ta gặp ngay suối tiên chạy dài vào tận trong khe đá. Nhìn thấy dòng nước suối trong vắt, ngửa mặt lên đón lấy vục nước từ hai tay mà thấy mát lạnh, sảng khoái vô cùng, khiến cho tinh thần lại hào hứng để đi tiếp. Phía trên dòng suối tiên là chốn bồng lai, ở đó có các vị tiên ông đang ngồi đàm đạo, đánh cờ. Leo lên tầng cao đến dốc miếu và cồn tiên còn có các đài sen đang tỏa ra, ta bắt gặp ở đó có 3 mỏm đá nhô cao, đó là 3 ngôi mộ nhà Phật hay còn gọi là tam thánh mẫu. Ngước nhìn quanh, ta như lạc vào vườn đào tiên ông với nhiều phiến đá hình tròn có nhiều nhũ sắc. Đi vài bước nữa, nhìn về phía trước, cổng trời hiện ra, đầu tiên là hình ảnh Ngưu Lang, Chức Nữ quấn quýt bên nhau, tượng trưng cho sự bất diệt của tình yêu đôi lứa. Đến đây là chốn “thiên đình”, bên trong có tất cả 6 cung điện. Lần lượt thăm các cung điện, thấy vô số những nhũ đá trắng, vàng dưới ánh đèn soi rọi trở nên lấp lánh, đó gọi là kho bạc, kho vàng của bà chúa. Đến cung mẫu có đôi thuyền tiên lướt song song, mũi hướng ra phía biển khơi tít tắp. Đi tiếp đến cung vàng, điện ngọc, hình ảnh những viền đá uốn mình chạy dài dưới chân tựa như bản đồ nước Việt Nam hình chữ S, kế trên đó là rất đông các “vua, quan” đang quây quần cùng nhau bàn việc nước. Đến cung vua bà, ta gặp hình ảnh đầu voi của Bà Triệu trong những lần xuất quân ra trận đánh thắng quân xâm lược. Phía trong là cung điện thần rừng nơi có các vị chúa sơn lâm cai trị như: sư tử, hổ, voi, tê giác... Rời hai động Cô Tiên và động Ngọc Hoàng, cảm giác như lạc vào cõi tiên vẫn còn đọng nguyên trong tiềm thức. Ngoài hai động trên, còn có các động khác như: động Phật Bà, động Thiên Nga, động Khe Dứa... cũng rất đẹp mà ta có thể tiếp tục khám phá. Tôi chợt nghĩ, quần thể hang động Trường Lâm có đến cả chục cái, chỉ cần tham quan hết hai động chính này cũng đủ thấy những vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa. Từ quần thể hang động này có thể thấy tiềm năng khai thác du lịch – văn hóa – lịch sử của địa phương là rất lớn. Nhưng tại sao một quần thể hang động có giá trị về văn hóa, lịch sử, du lịch, có quy mô lớn như vậy nhưng đến nay vẫn chưa được công nhận là di tích danh thắng?. Tìm hiểu nguyên nhân, thì được biết, thực tế chưa có một cơ quan chức năng nào của tỉnh về tiến hành khảo sát, nghiên cứu. Bên cạnh đó, chưa có sự đầu tư để thu hút khách tham quan, vì còn nhiều khó khăn như đi lại, ăn nghỉ cho du khách; kéo điện thắp sáng vào động, hướng dẫn, thuyết trình viên, các dịch vụ khác... vẫn chưa được hoàn thiện. Trong khi đó, bản thân người dân ở khu vực quanh động rất muốn được tỉnh công nhận đây là di tích danh thắng để có điều kiện làm dịch vụ, thu hút khách tham quan, từ đó nâng cao đời sống của người dân địa phương. Thiết nghĩ các ngành chức năng cần tiến hành khảo sát, nghiên cứu và hoàn thiện các thủ tục để động Trường Lâm được công nhận là di tích danh thắng. Với đường sá đi lại còn quá khó khăn, phải qua nhiều đoạn dốc gồ ghề, quanh co và có hố sâu, cần đầu tư làm đường, đoạn từ đập nước đầu tiên cho đến chân động, có biển chỉ dẫn cụ thể. Bên trong động có lắp hệ thống đèn điện chiếu sáng để phục vụ du khách vào tham quan. Sau đó là phát triển các hình thức dịch vụ khác như: thu vé, có đội quản lý, hướng dẫn viên, cưỡi ngựa... Hy vọng, trong tương lai không xa, khi Khu Kinh tế Nghi Sơn đi vào hoạt động sôi động, cùng với quần thể hang động Trường Lâm được đưa vào đầu tư, khai thác tham quan về du lịch – văn hóa – lịch sử sẽ là một trong những điểm nhấn phát triển kinh tế – xã hội của huyện Tĩnh Gia, tạo thành thế liên hoàn đi Hải Hòa - Đảo Mê – Khu Kinh tế Nghi Sơn - động Trường Lâm.